Stawy i jeziora – uwaga na sinice

Rodzina z Devils Lake straciła na początku lipca psa i dwa konie najprawdopodobniej na skutek spożycia przez nie wody z pobliskiego stawu. Pies zachorował pierwszy, wykazując objawy typowe dla spożycia cyjanobakterii: niezdolność do utrzymania się na nogach, piana wokół pyska, obfite płynne wymioty. Pies zdechł szybko. Następnego poranka objawy zatrucia pojawiły się u pierwszego konia, w tym zataczanie się, mruganie oczami, konwulsje prowadzące w końcu do śmierci. Łapy i kopyta zwierząt były zielone od sinicowej mazi.

Charlotte Klose, weterynarz z Golden Valley Veterinary Services w Park River, przeprowadziła sekcję zwłok na jednym z koni, a Neil Dyer, weterynarz i dyrektor Weterynaryjnego  Laboratorium Diagnostycznego NDSU, potwierdził, że zwierzęta zmarły na skutek zatrucia toksynami sinic Mycrocystis.

Mycrocystis to jednokomórkowe sinice mikroskopijnej wielkości. Formują kolonie, które sprawiają, że woda jest sinawo-zielona, a na jej powierzchni może tworzyć się kożuch. Niektóre z gatunków rodzaju Mycrocystis produkują toksyny należące do grupy mykrocystyn, które w pierwszej kolejności uszkadzają wątrobę zwierząt, zwane są dlatego hepatotksynami.

Objawy zatrucia pojawiają się po 30 minutach lub w ciągu doby, zależnie od wielkości zwierzęcia i ilości spożytego zakwitu. Zatrucie Mycrocystis może wywołać żółtaczkę, szok, bóle brzucha, słabość, nudności/wymioty, silne pragnienie, szybki/słaby puls, śmierć.

Johnson ostrzega właścicieli zwierząt gospodarskich i domowych oraz ludzi odpoczywających nad wodą, by byli ostrożni i zwracali uwagę na jej jakość i ewentualne pojawienie się sinic. Należy ograniczyć zwierzętom dostęp do wód stojących, zwłaszcza gdy widoczny jest obfity sinozielony kożuch na ich powierzchni.

Zakwity glonów mogą być zwalczane w stawach [w ostateczności, najpierw należy sprawdzić, czy faktycznie są one spowodowane przez cyjanobakterie produkujące toksyny – nie wszystkie mają takie właściwości] poprzez zastosowanie siarczanu miedzi, ale nagłe wymarcie sinic mogłoby doprowadzić do śnięcia ryb. Jeśli już siarczan jest stosowany, rekomendowana dawka zależy od odczynu wody.

Zwierzęta gospodarskie, zwłaszcza owce, nie powinny być pojone w stawach z zakwitem sinic przez co najmniej pięć dni po ustąpieniu widocznych dowodów ich występowania w zbiorniku.

Najlepszą metodą kontroli sinic jest wykluczenie możliwości przedostawania się do wód składników pokarmowych [np. nawozów wymywanych z pól, odchodów zwierząt], mówi Johnson.

 

NDSU Agriculture Communication,  „Not Too Early to Watch For Blue-green Algae”, NDSU Agriculture Communication NEWS
Opracowanie: Wanda Cegiełkowska