Bank rolny Rabobank opublikował w tym tygodniu rezultaty badań gospodarstw amerykańskich „Farm and Ranch Survey” za wiosnę 2009. I są one generalnie zgodne z oczekiwaniami: podobnie jak w makroekonomii, narasta niepokój w sektorze rolniczym.

„Dwa razy więcej rolników niż w zeszłym roku dołączyło do tych dotkniętych pogarszającym się z roku na rok poziomem dochodów,” donosi raport. „Podczas gdy istnieje pewien optymizm, że w przyszłym roku sytuacja się poprawi, zapatrywania na przyszłość są podobne do tych mierzonych w roku 2008, w których połowa gospodarstw oczekiwała dalszego obniżania się dochodów. Skoro tak, optymizm wśród rolników maleje.

Problemy ekonomiczne są też funkcją geografii; rezultaty badania Rabobank wykazują, że stopień zaniepokojenia sytuacją ekonomiczną zmienia się znacząco wraz z lokalizacją gospodarstw. Większość amerykańskich rolników jest zmartwionych obecną sytuacją ekonomiczną rolnictwa; bardziej jednak na południu niż w regionie północno-centralnym. Wpływ ogólnej sytuacji ekonomicznej rolnictwa jest odczuwany na poziomie indywidualnego gospodarstwa. Blisko 9 na 10 gospodarstw jest zaniepokojona swoją sytuacją, a 8 na 10 rolników mówi, że byliby bardziej optymistyczni, gdyby obecna sytuacja ekonomiczna była lepsza. Jeżeli chodzi o przyszłość prawie połowa gospodarstw oczekuje, że sytuacja ekonomiczna rolnictwa jeszcze się pogorszy w przyszłym roku, szczególnie na zachodzie Stanów.

Pozytywną pozycją w badaniu okazały się być koszty ponoszone na czynniki produkcji. Rolnicy przyznawali, że odczuwają pewną finansową ulgę w tym aspekcie. Ale jednocześnie duża część respondentów jest przekonana, że zjawisko to nie potrwa długo.

Faktycznie, podczas gdy sytuacja ekonomiczna niekorzystnie oddziałuje na poziom dochodów, dla większości gospodarstw amerykańskich korzystniejsze stały się koszty ponoszone na środki produkcji. Ponadto prawie jedna trzecia gospodarstw spodziewa się utrzymania tej tendencji w przyszłym roku.

Jednym z głównych czynników determinujących ekonomiczną sytuację gospodarstwa jest jego park maszynowy i rynek maszyn rolniczych. Ankietowani w badaniu Radobank twierdzili, że spodziewają się utrzymać harmonogram zakupu sprzętu rolniczego w 2009 roku. Jednak choć zgadzać się on będzie z liczbami z poprzedniego roku, wystąpi jedna różnica: więcej rolników zorientowanych jest na sprzęt używany, co wskazuje na zaciskanie pasa. Faktycznie, jedynie 1 na 10 rolników planuje zakup sprzętu nowego, czyli cztery razy mniej niż w zeszłym roku. Brak zainteresowania zakupem jakiegokolwiek sprzętu – nowego lub starego – istnieje wśród rolników zaniepokojonych sytuacją finansową gospodarstwa, którzy stanowią około trzy czwarte badanych rolników.

Główny wniosek jaki płynie z badania Rabobanku dotyczy ryzyka zarządzania wobec obecnej sytuacji ekonomicznej. Rezultaty wskazują na rosnące zaniepokojenie gwałtownością i nieprzewidywalnością zmian na rynku oraz na poszukiwanie przez rolników sposobów zabezpieczenia się przed ryzykiem jego niestabilności.

Dziewięćdziesiąt procent rolników jest zaniepokojonych wahaniami cen na rynku. Połowa rolników zaczęła stosować lub planuje zainwestować w zarządzanie ryzykiem lub strategie marketingowe. Najpowszechniej wykorzystywanym elementem ograniczania ryzyka jest przedsprzedaż produktów roślinnych i zwierzęcych. Poza tym stosowane są, lecz w mniejszym stopniu, transakcje zabezpieczające (hedgingowe) sprzedaży towarów oraz gwarantowanie marży.

 

Jeff Caldwell „Farmers less confident in economy, study shows” Agriculture Online
Opracowanie: mgr inż. Wanda Cegiełkowska