Polski sukces w negocjacjach WPR
Ministrowi, podczas wszystkich etapów unijnych negocjacji towarzyszyła Zofia Krzyżanowska, radca generalny w MRiRW, która przyznała, że był to bardzo trudny do wypracowania kompromis. Sukces ten był jednak możliwy dzięki podjęciu wczesnych, aktywnych działań negocjacyjnych oraz zawarciu dobrych sojuszy z silnymi partnerami w UE.
Polska uzyskała zgodę na stosowanie systemu płatności bezpośrednich SAPS do końca 2020 roku. Ponadto ustalono, że w ramach płatności bezpośrednich będzie można wypłacać część płatności (12% koperty krajowej) w powiązaniu z produkcją. Ten postulat miał wielu zdecydowanych przeciwników wśród państw członkowskich UE.
Kolejnym sukcesem negocjacyjnym ministra rolnictwa jest uzyskanie zgody na zwiększenie współfinansowania działań inwestycyjnych dla rolników i przedsiębiorców z regionu Mazowsza. – W obecnej perspektywie finansowej region Mazowsza utracił status „słabiej rozwiniętego” regionu, co dla rolników z Mazowsza oznaczałoby niższy poziom współfinansowania działań inwestycyjnych (40%). Byłaby to sytuacja niekorzystna dla rolników i dyskryminująca w porównaniu do pozostałych regionów Polski, których poziom współfinansowania wynosi 50%. Jednak również tutaj udało nam się osiągnąć kompromis i uzyskać zgodę na równe traktowanie rolników z wszystkich regionów naszego kraju – podkreślił Stanisław Kalemba.
Ostateczny kształt wspólnej polityki rolnej będzie wypracowany w drodze negocjacji Rady z Parlamentem Europejskim. Przewidywany termin osiągnięcia porozumienia – to koniec czerwca br. Następnie Komisja Europejska przygotuje podstawy prawne odzwierciedlające kształt zreformowanej Wspólnej Polityki Rolnej, na podstawie których Polska przygotuje przepisy krajowe.
Szczegółowe kwestie przyjęte na Radzie Ministrów
Płatności bezpośrednie
- Ministrowie rolnictwa potwierdzili ustalenia ze Szczytu finansowego, że istnieje możliwość przesunięcia do 25% środków z II filaru na płatności bezpośrednie w Polsce i innych krajach, których poziom wsparcia jest poniżej średniej UE.
- Stosowanie systemu SAPS będzie możliwe do 2020 r. oraz możliwe będzie dofinansowanie płatności w ramach tego systemu z budżetu krajowego do 2020 r.
- Działania proekologiczne (tzw. greening) będą obowiązkowe dla rolników ubiegających się o płatności bezpośrednie. Państwa członkowskie przeznaczą 30% koperty krajowej na wsparcie tych działań. Wyłączenie gruntów na cele ekologiczne zostało zmniejszone z 7% (proponowanych przez KE) do 5% powierzchni gruntów. Obowiązek ten dotyczy gospodarstw o powierzchni powyżej 15 ha. W zakresie dywersyfikacji upraw rolnych w gospodarstwach ministrowie zmienili zasady: gospodarstwa o powierzchni 10-30 ha powinny uprawiać co najmniej dwie uprawy, a ponad 30 ha – powinny prowadzić 3 uprawy.
- Państwa stosujące system SAPS mogą 12% koperty krajowej wypłacać na płatności połączone z produkcją .
- Ministrowie zaakceptowali pomoc dla młodych rolników oraz dla małych gospodarstw.
Wspólna organizacja rynków rolnych
Kwoty cukrowe zostały przedłużone do 2017 r., ministrowie odrzucili ponowną realokację kwot produkcji cukru.
Publiczna interwencja i prywatne przechowalnictwo zostało utrzymane do świeżego i chłodzonego mięsa wołowego dla zwierząt od 8 miesięcy.
Rozwój obszarów wiejskich
W zakresie ONW – państwa członkowskie uzyskały większą elastyczność w ustalaniu obszarów o utrudnieniach naturalnych. Wprowadzono np. możliwość kumulacji kryteriów biofizycznych.
Dla regionów które utraciły po 2013 r. status „słabiej rozwiniętych” będzie możliwość utrzymania dotychczasowego poziomu dofinansowania inwestycji dla rolników.