Pogłówne nawożenie azotowe w pszenicy

1. Czas

Najlepiej zastosować nawożenie pogłówne jak najwcześniej na wiosnę, aby najlepiej wykorzystać zapasy wody na polu do przeniesienia składnika odżywczego w strefę korzeniową pszenicy. Czasem rolnicy bardziej kierują się nadejściem wiosny niż fazy strzelania w źdźbło, co w niektórych latach może być już zbyt póżnym terminem zabiegu.
Na glebach, gdzie nie istnieje duże ryzyko wymycia składników pokarmowych (dobra retencja i małe opady), im wcześniej zaaplikuje się azot tym lepiej.
Pszenica na glebach bardziej piaszczystych powinna zostać nawieziona azotem później, by była w stanie go „wyłapać”, zwłaszcza gdy ma się do czynienia z dużymi opadami śniegu jak w tym roku. Zbyt prędkie zastosowanie nawożenia spowodowałoby straty ekonomiczne i środowiskowe.
Z nawożeniem wiosennym warto się również wstrzymać na glebach źle zdrenowanych, gliniastych. Panujące w nich jeszcze warunki beztlenowe spowodowałyby straty cennego składnika w procesie denitryfikacji.
Azot nie powinien być aplikowany na zmarzniętą powierzchnię gleby – wiosenne roztopy spowodowałyby jego ucieczkę z nawiezionego pola.

2. Metody aplikacji

Z reguły nawożenie pogłówne wykonuje się techniką rzutową. Może to jednak nie zdać egzaminu, gdy na polu jest dużo resztek, które przyczyniałyby się do jego immobilizacji (niedostępności dla roślin), szczególnie przy nawożeniu UAN (płynna mieszanka saletry amonowej i mocznika).
Jeśli przy okazji nawożenia pogłównego nie stosuje się herbicydów, korzystnym rozwiązaniem może być zastosowanie taśm nasączonych nawozem (dribble bands), zapobiegające immobilizacji i sprzyjające bardziej wyrównanej reakcji plonu. Idealnym miejscem aplikacji azotu jest podpowierzchniowa warstwa gleby.

3. Forma

Typowymi nawozami azotowymi stosowanymi pogłównie w pszenicy ozimej są w USA roztwór UAN i suchy mocznik. Badania Uniwersytetu Kansas wykazują ich jednakową skuteczność. W warunkach bezuprawowych korzystniejszy może być mocznik, gdyż rozsiany trafia na powierzchnię gleby i jest mniej narażony na immobilizację niż płynny UAN, przejmowany częściowo przez resztki roślinne. Dobrym rozwiązaniem w systemach bezuprawowych są też wspomniane wcześniej taśmy nawozowe, wprowadzane bezpośrednio pod powierzchnię gleby.

4. Dawka

Producenci pszenicy powinni zaczynać sezon z zaleceniami nawozowymi w ręku, opracowanymi na podstawie jego zawartości w glebie przed siewem pszenicy i przed pierwszym pod nią nawożeniem. Zastosowanie nawożenia unieważnia wykonaną wcześniej analizę gleby. Pozostają obliczenia szacunkowe uwzględniające możliwy poziom wykorzystania zastosowanego azotu i dalsze potrzeby roślin do uzyskania założonego plonu. W celu określenia optymalnej dawki azotu możliwe jest także skorzystanie z najnowszych osiągnięć techniki jak np. z sensora GreenSeeker stosowanego w USA.
Pszenica wcześniej spasana potrzebuje nieco więcej azotu w dawce rekompensującej jego ubytek. W warunkach amerykańskich jest to około 40 kg N / ha / 113 kg przyrostu masy pasącego się na polu bydła.

Opracowanie: Wanda Cegiełkowska

Na podstawie: „Topdressing nitrogen on wheat? Keep these 4 factors in mind” Agriculture Online,