Pleśń w budynkach należy nie tylko zniszczyć – trzeba ją usunąć

„Przebywanie w otoczeniu opanowanym przez pleśń nie jest zdrowe,” mówi Ken Hellevang, ekspert ds. powodzi z Uniwersytetu Stanowego Dakoty Północnej. „Pleśń może wywoływać ataki astmy u  ludzi na nią cierpiących, a u ludzi normalnie zdrowych powoduje kaszel, świszczący oddech i inne objawy chorobowe górnych dróg oddechowych.”

Pleśń wywołuje z reguły u ludzi objawy podobne do objawów alergicznych takie jak podrażnienia zatok i przekrwienie. Ponieważ reakcja organizmu ludzkiego na pleśń występuje bez względu na to czy jest ona żywa czy martwa, musi być ona nie tylko zniszczona (zabita), ale również usunięta. Niszczenie pleśni za pomocą biocydu jak np. środki utleniające (wybielacz) czy jakiekolwiek inny sposób zabijania pleśni nie jest odpowiednią metodą postępowania.

Ponieważ pleśń wrasta w materiały porowate takie jak dywany, tapety i kasetony sufitowe, muszą one zostać usunięte. Natomiast z materiałów gładkich, nieporowatych, takich jak metal, szkło i twardy plastik, można ją usunąć po prostu myjąc. Po oczyszczeniu powierzchni można poprawić jej stan sanitarny przemywając ją biocydem (roztworem wodnym wybielacza z aktywnymi związkami chloru), pamiętając o tym, że pleśń należy przede wszystkim usunąć.

Testy na obecność pleśni nie są polecane poza rzadkimi przypadkami, kiedy zostaną zarekomendowane przez lekarza specjalistę. Zestawy testów do użytku domowego niekoniecznie dostarczą prawidłowej informacji. Niektóre zarodniki pleśni zawsze występują w powietrzu i najczęściej pojawiają się na testowych płytkach Petriego, mogąc jednocześnie wywołać niesłuszne obawy.

Poza tym należy pamiętać, że nie ustalono akceptowalnych lub nieakceptowalnych poziomów stężenia zarodników pleśni. Niektórzy ludzie są wyjątkowo zaniepokojeni tzw. „czarną pleśnią” i chcą ustalić czy to co widzą jest tą „czarną” pleśnią. Jednakże obecnie nie stwierdzono mniejszej lub większej szkodliwości określonych typów pleśni. Niezależnie od typu pleśni przebywanie w ich otoczeniu jest jednakowo szkodliwe.

Także sposób postępowania przy jej usuwaniu jest taki sam dla wszystkich typów. Po zobaczeniu wykwitu pleśni lub gdy w powietrzu wyczuwa się charakterystyczny stęchły zapach, pleśń należy usunąć, a problem wilgoci prowadzący do jej rozwoju powinien zostać wyeliminowany.

Oczyszczacze powietrza nie stanowią substytutu usunięcia pleśni i zlikwidowania problemu wilgoci. Zarodniki pleśni osadzają się na wszystkich powierzchniach, dlatego też filtry powietrza usuwają jedynie część zarodników z budynku. Z kolei urządzenia wytwarzające ozon nie powinny być stosowne w budynkach użytkowanych przez ludzi, ponieważ ozon podrażnia płuca.

Inne urządzenia oczyszczające powietrze poprzez utlenianie lub uwalnianie jonów również nie usuwają pleśni, a korzyść z ich stosowania w pomieszczeniach przez nią opanowanych jest wątpliwa. Urządzenia wytwarzające światło UV, które mają na celu poprawę jakości powietrza, mogą zapobiegać wzrostowi pleśni lecz jedynie w bardzo kontrolowanych warunkach. I tu korzyści ze stosowania są dyskusyjne.

Wilgoć z mokrej gleby otaczającej budynek będzie nadal do niego wkraczała dopóki gleba nie obeschnie, a zajmuje to z reguły kilka tygodni. Wilgotność względną w budynku należy monitorować przy wykorzystaniu wilgotnościomierza elektronicznego lub mechanicznego. Wentylowanie lub osuszanie budynku powinno doprowadzić do wilgotność względnej utrzymującej się poniżej 70%, co minimalizuje możliwość rozwoju pleśni.

Aby określić którędy wilgoć wkracza do piwnicy, przez podłogę czy ścianę, należy nakleić na powierzchnię arkusz plastiku o wymiarach metr na metr i zostawić na okres kilku dni. Jeśli wilgoć zbiera się pod lub za plastikiem oznacza to że tą drogą wchodzi do budynku.

Wilgotnościomierz przydaje się również przy sprawdzaniu wilgotności drewna. Jeśli jest ona powyżej poziomu 15% przed zamknięciem ścian, zwiększa to automatycznie możliwość rozwoju pleśni w przestrzeni ściany. Ludzie mieszkający w domach wyremontowanych przed dokładnym osuszeniem budynku najczęściej po zalaniu budynku (w przypadku powodzi, awarii wodociągowej, podsiąku wody) mają problemy z górnymi oddechami oddechowymi z powodu rozwoju pleśni w przestrzeniach ograniczonych ścianami.

NSDU Agriculture Communication News, „Remove Mold for a Healthy Home or Other Building
Opracowanie: Wanda Cegiełkowska