Moda na rolnictwo ekologiczne stała się faktem

Współcześni klienci stawiają producentom żywności coraz większe wymagania. Kupowanie przez konsumentów  produktów ekologicznych  jest dowodem wzrostu ich świadomości żywieniowej oraz chęcią poprawy jakości życia swojego i bliskich.  Szacuje się, że do 2020 r. liczba osób kupujących żywność ekologiczną wzrośnie nawet o połowę.

EKO gospodarstwa – moda czy stabilny trend?

Rozwojowi rolnictwa ekologicznego w Polsce sprzyja niski stopień zanieczyszczenia środowiska, duże zasoby siły roboczej na wsi, a przede wszystkim rosnący popyt na produkty ekologiczne będący wynikiem wzrostu świadomości konsumentów.

Znaczny wzrost zainteresowania produkcją ekologiczną w Polsce odnotowano dopiero po roku 2001 wraz z wprowadzeniem regulacji prawnych dotyczących produkcji żywności ekologicznej oraz wsparcia tego kierunku z budżetu państwa. Wejście Polski do UE dało krajowym producentom szansę do intensywnego rozwoju rolnictwa ekologicznego w kolejnych latach. Liczba gospodarstw ekologicznych w Polsce w latach 2005–2013 wzrosła z 7,2 tys. do 26,6 tys.[1]. W 2015 r. ich liczba ustabilizowała się na poziomie 22,3 tys..  Znaczący udział gruntów w trakcie konwersji na produkcję ekologiczną[2] w naszym kraju przełoży się, prawdopodobnie na wzrost liczby producentów w najbliższych latach, a tym samym na zwiększenie podaży z produkcji krajowej[3].

Owoce ekologiczne

W 2014 r. na Uniwersytecie w Newcastle międzynarodowy zespół naukowców[4] przeprowadził analizę około 350 wyników badań porównawczych wartości odżywczych produktów ekologicznych i konwencjonalnych. Brytyjscy naukowcy potwierdzili, że ekologiczne owoce i warzywa zawierają cztery razy mniej pestycydów oraz posiadają do 70% więcej antyoksydantów – przeciwutleniaczy.

Z raportu o stanie rolnictwa ekologicznego w Polsce Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych wynika, że w 2014 r. 81% gospodarstw ekologicznych prowadziło wyłącznie produkcję roślinną, zaś 19% – zarówno produkcję roślinną, jak i zwierzęcą, natomiast 40% gospodarstw łączyło produkcję ekologiczną z produkcją konwencjonalną[5]. Ważnym aspektem polskiej produkcji ekologicznej są zwłaszcza owoce.

Truskawki – Polska 2015 r. stała się liderem w ich produkcji. Krajowe zbiory na poziomie 6 tys. ton stanowiły ponad 36% produkcji tych owoców w UE.

Jabłka – wolumen produkcji jabłek ekologicznych w 2015 r. na poziomie 15,2 tys. ton spowodował, że Polska znalazła się na drugim miejscu z 12% udziałem tych owoców w rynku UE, tuż za Włochami.

Śliwki – w 2015 r. zbiory ekologicznych śliwek na terenie kraju wyniosły 905 ton, co stanowiło 5% produkcji tych owoców na terenie UE. Polska była szóstym producentem śliwek ekologicznych w UE.

Łączna produkcja owoców ekologicznych w kraju w 2014 r. wyniosła 48,5 tys. ton i była o 8% większa w porównaniu z 2013 r. Najwięcej ekologicznych owoców zebrano w województwie lubelskim – 11,2 tys. ton, co stanowiło 23% ogółu ich krajowych zbiorów. Ważnymi dostawcami były również województwa: podkarpackie i mazowieckie. Z tych trzech województw pochodziło łącznie 56% krajowej podaży owoców ekologicznych.

Rynek owoców ekologicznych w Polsce ma znaczny potencjał do dalszego wzrostu. Rozwój produkcji zdrowej żywności w naszym kraju będzie niewątpliwie związany z rosnącą zamożnością społeczeństwa oraz z coraz większą świadomością konsumentów, co do właściwości prozdrowotnych oraz walorów sensorycznych produktów ekologicznych. Czynniki te wraz z pozytywnym wpływem na środowisko naturalne pozwalają z optymizmem patrzeć na przyszłość produkcji owoców ekologicznych w Polsce.

Przyszłość gospodarstw ekologicznych

Wartość globalnego rynku produktów ekologicznych przekroczyła już 80 mld dolarów. Unia Europejska jest drugim (po USA i Kanadzie) rynkiem zbytu produktów ekologicznych na świecie. Globalne tendencje widoczne są również
w Polsce. Po produkty organiczne sięga prawie połowa z nas, a żywność organiczna stanowi jedną z najbardziej rozwijających się gałęzi rolnictwa. Odbiorcy coraz bardziej świadomie wybierają produkty żywnościowe, kierując się nie tylko ceną czy wyglądem, ale zwracając uwagę na ich walory prozdrowotne. O wyborze produktów ekologicznych decydują również zalety związane z ochroną środowiska. Sprzyja to popularyzacji rolnictwa ekologicznego, które promuje zachowanie bioróżnorodności, a także ochronie środowiska i walorów krajobrazowych. Pozytywną tendencją jest wzrost zaufania polskich konsumentów do żywności ekologicznej, co stanowi dobry prognostyk na przyszłość.

Artykuł przygotowany przez Biuro Analiz i Programowania Agencji Rynku Rolnego

[1] Opracowanie ARR na podstawie danych IJHARS, Raporty o stanie rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2005–2014 oraz EUROSTAT.

[2] Okres konwersji oznacza czas przejścia z produkcji konwencjonalnej na produkcję ekologiczną, rozpoczyna się od momentu przystąpienia gospodarstwa do systemu kontroli i jest uzależniony od rodzaju produkcji (od 6 tygodni w przypadku drobiu nieśnego do 36 miesięcy w przypadku upraw wieloletnich, np. sadów i owoców jagodowych) – rozporządzenia: Rady (WE) nr 834/2007 oraz Komisji (WE) nr 889/2008.

[3] FiBL&IFOAM, 2017, The World of Organic Agriculture 2017, Frick and Bonn.

[4] Barański M., Średnicka-Tober D., Volakasis N. i in., 2014. Higher antioxidant and lower cadmium concentration and lower incidence of pesticide residues in organically grown crops: a systematic literature review and meta-analyses, British Journal of Nutrition, 112, str. 794–811.

[5] IJHARS, 2015. Raport o stanie rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2013–2014, Warszawa oraz EUROSTAT database, Organic farming statistics.

źródło: www.strefainspiracji.arr.pl