Naukowcy, hodowcy pszczół i plantatorzy dążą do zrozumienia wzoru oblotu pszczół, trzmieli i innych owadów zapylających jako jednej z dróg do zwiększenia ilości i bezpieczeństwa produkcji roślinnej. Opisywane badania jako pierwsze analizują przepływ pyłku na plantacji arbuzów – wcześniej analizowano wzory oblotów na innych plantacjach roślin dyniowatych.

Nowe badania opublikowane w lutym 2009 roku w czasopiśmie HortScience przez S. Alan’a Walters’a z Uniwersytetu Południowego Illinois i Jonathan’a R. Schultheis’a z Uniwersytetu Stanowego Północnej Karoliny, obejmują analizę przemieszczania się zapylaczy wzdłuż i w poprzek rzędów arbuzów (Citrillus lanatus Thunb.), śledząc jednocześnie przepływ pyłku. Przemieszczanie się pszczół obserwowano w warunkach polowych w latach 2001 i 2002 w centrum doświadczalnym Uniwersytetu Południowego Illinois w Carbondale.

Zdaniem Walters’a dokonana w ramach badań analiza pyłku wskazuje na określony wzór przemieszczania się pszczół i związaną z tym migrację genów na plantacji arbuzów. „Chociaż zaobserwowaliśmy przemieszczanie się owadów, które było silnie liniowe w dwóch kierunkach (wschodnim i zachodnim; wzdłuż rzędów z centralnych bloków roślin-donorów), rezultaty wskazują jednocześnie, że znaczące ruchy pojawiły się również w poprzek rzędów w dwóch kierunkach (północnym i południowym) z poletka-donora”.

Ponieważ pędy arbuza rosną w wielu kierunkach, również w poprzek rzędów, pszczoły mogą łatwo przemieszczać się w poprzek rzędów, jeśli najbliższy kwiat jest właśnie w tym kierunku, a nie wzdłuż rzędu. Większość pyłku pozostawiana jest na kwiecie najbliżej sąsiadującym z poprzednio odwiedzanym, od którego ten pyłek pochodzi.

Walters podsumował badania stwierdzeniem: „Chociaż większość liniowych ruchów zapylaczy ma miejsce wzdłuż rzędów roślin, przemieszczanie się zapylaczy (na uprawie arbuzów) nie ogranicza się jedynie do utrzymywanie liniowego kierunku wzdłuż rzędu, ale jest również związane z krótkodystansowymi lotami, które mają najczęściej za cel najbliższy kwiat sąsiadujący z właśnie odwiedzanym.”

Zatem typowa dla oblatujących pszczół i trzmieli jest liniowość przemieszczania się i jest ona modyfikowana przez skłonność zapylaczy do wybierania kwiatu najbliższego z sąsiadujących z aktualnie zapylanym.

 

Opracowanie: mgr inż. Wanda Cegiełkowska

Na podstawie: „Flight of the bumble (and honey) bee”, Michael W. Neff, American Society for Horticultural Science, EurekAlert!