© Tom Campbell / Purdue Agricultural Communictaion

Janna Beckerman ogląda drzewko dzikiej jabłoni porażone przez parch jabłoni. Grzyb ujawnia się jako brązowe, korkowaciejące plamy na liściach i owocach jabłoni, powodujące defoliację drzew.

Analiza danych z 33 lat doprowadziła Jannę Beckerman, adiunkt w zakładzie botaniki i patologii roślin Uniwersytetu Purdue, do wniosku że jedynie 5 z 287 odmian dzikiej jabłoni posiada trwałą odporność na poważne choroby tego gatunku.

Jak mówi Beckerman, dane dotyczące parcha na dzikich jabłoniach pochodziły do tej pory jedynie z krótkoterminowych badań. Lustracja danych z dłuższego okresu czasu pozwala stwierdzić, u których odmian cecha odporności utrzymała się w perspektywie historycznej.

„Za każdym razem, gdy na rynek są wypuszczane nowe rośliny, często są reklamowane jako odporne na choroby, choć były testowane jedynie przez kilka lat,” mówi Beckerman. „Nie jest to dostatecznie długo. Wiele takich odmian, choć dobrze się sprawdzających w pierwszych latach po posadzeniu, często w ciągu 10 lat ulega infekcji parchem.”

Grzyb Venturia inequalis tworzy czarne, skorkowaciałe plamy na owocach i liściach. Drzewka jabłoni porażone parchem wykazują tendencję do defoliacji lub po prostu tracą wszystkie swoje liście na początku lata, co może osłabić i w końcu wyniszczyć drzewko.

„Kiedy drzewo traci wszystkie swoje liście, podejmuje wysiłek ich wzmożonej produkcji, wykorzystując przy tym zapasy energii niezbędne do przetrwania zimy. Z czasem, powtarzające się defoliacje poważnie osłabiają drzewko, które znajdując się pod wpływem stresu staje się bardziej podatne na oportunistyczne szkodniki i choroby. Parch jabłoni nie zabije drzewa, ale chroniczne osłabienie i owszem.”

Dane zebrane z obserwacji w Secrest Arboretum w Wooster, Ohio, wskazują, że jedynie 29 odmian dzikich jabłoni utrzymało odporność na parch przez przynajmniej 10 lat. Tylko 15 z nich nie zachorowało przez cały okres 33 lat, ale 10 z nich miało problemy z zarazą ogniową i innymi chorobami.

Piątka, która nadal wykazuje odporność na parcha i inne poważne choroby to: 'Beverly’, 'Sargentii’, 'Jackii’, 'White Angel’ i 'Silver Moon’. Obiecująca nowa odmiana, 'Adirondack’ utrzymuje odporność już 12 lat, ale jest to okres zbyt krótki by pozwalał ją uwzględnić w badaniu.

W czasie badań okazało się, że parch przełamał odporność jabłoni kwiecistej Malus floribunda. Gatunek ten uważano za odporny na początku dwudziestego wieku i wykorzystywano jako źródło genu odporności w hodowli innych jabłoni. Parch na jabłoni kwiecistej stwierdzono w 1997 roku, w 2003 roku drzewa zaczęły zrzucać liście.

Jak wynika z danych, patogen z czasem ewoluuje. Zdaniem Beckerman pojawienie się parcha na jabłoni kwiecistej sugeruje, że wszystkie komercyjne jabłoni, w których wykorzystano ją jako dostarczycielkę odporności są również zagrożone jej przełamaniem i pojawieniem się parcha.

Beckerman twierdzi, że nawet wrażliwe odmiany dzikich jabłoni można chronić za pomocą około trzech czasowo wykonanych zabiegów fungicydowych. Certyfikowani arboryści mają dostęp do środków chemicznych niedostępnych dla ogółu.

Beckerman uważa, że wykorzystanie informacji o odporności drzew na parch jabłoni mogłoby jednak zminimalizować konieczność stosowania tych fungicydów.

Kupno drzewka jest inwestycją, która może trwać nawet 100 lat. Zaledwie kilka minut badań poprzedzających wybór właściwej odmiany może wypłacać dywidendy przez całe dekady.

 

Purdue University, „Crab Apple Trees: Long-term Apple Scab Resistance Remains Elusive, Purdue Expert Says”, ScienceDaily
Opracowanie: Wanda Cegiełkowska