Dążąc do coraz bardziej efektywniejszego wykorzystywania przez rośliny składników zastosowanych dolistnie opracowuje się nowe technologie ich pozyskiwania i produkcji. Jedną z nich stanowi technologia produkcji nawozów z wykorzystaniem naturalnych surowców pozyskiwanych z alg morskich oraz wyciągów roślinnych. Produkty uzyskiwane z wykorzystaniem alg morskich dzięki wysokiej zawartości substancji bioaktywnych oraz aktywnego kompleksu aminokwasów, oprócz funkcji odżywczej, zwiększają odporność roślin na czynniki stresowe, czyli pełnią rolę biostymulatorów.

W Instytucie Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – PIB Oddział w Jadwisinie na glebie lekkiej przeprowadzono badania nad określeniem wpływu kilku nawozów dolistnych wieloskładnikowych (z makro- i mikroelementami) na plonowanie ziemniaka. Gleba charakteryzowała się kwaśnym odczynem, wysoką zawartością fosforu, średnią potasu i wysoką magnezu. Nawożenie organiczne w badaniach stanowiła przyorywana słoma i poplon z gorczycy białej. Nawożenie mineralne fosforowo-potasowe ustalono na podstawie analizy zawartości tych składników w glebie i zastosowano w dawkach: 45 kg/ha P₂O₅ (superfosfat wzbogacony – 40 % P₂O₅) oraz 140 kg/ha K₂O (sól potasowa – 60 % K₂O) jesienią przed wykonaniem orki przedzimowej. Azot w dawce 100 kg/ha N (saletra amonowa – 34 % N) stosowano wiosną bezpośrednio przed wysadzeniem bulw. Zastosowane standardowe nawożenie mineralne doglebowe stanowiło kontrolę. Zabiegi dolistnego dokarmiania roślin ziemniaka wykonano w dwóch wariantach:

1. Standardowe nawożenie mineralne (kontrola) + Fertiactyl Starter 5 l/ha (po wschodach) + Fertileader Gold 5 l/ha (po zwarciu międzyrzędzi – przed kwitnieniem) + Fertileader Vital 5 l/ha (po kwitnieniu – na zawiązki jagód)

W tym wariancie badań uzyskany pod wpływem dolistnego dokarmiania przyrost plonu bulw wyniósł 8,0 t/ha, co stanowiło 14,4 % w porównaniu do kontroli. Dolistne dokarmianie nawozami wieloskładnikowymi oddziaływało dodatnio na wielkość bulw w strukturze plonu, co wyrażało się większym o 11 % udziałem bulw dużych, o średnicy powyżej 60 mm w stosunku do kontroli. Udział bulw z wadami zewnętrznymi w plonie ogólnym (deformacje, zazielenienia, porażenie parchem zwykłym) stanowił 18,4 % na kontroli, a po zastosowaniu dolistnego dokarmiania zmniejszył się o 2,2 %. Ponadto dolistne dokarmianie spowodowało znaczny wzrost zawartości skrobi (o 0,6 %) i obniżenie poziomu azotanów (o 30 mg/kg świeżej masy) w bulwach.

2. Standardowe nawożenie mineralne (kontrola) + Fertileader Axis 5 l/ha (po zwarciu międzyrzędzi – przed kwitnieniem) + Fertileader Vital 5 l/ha (po kwitnieniu – na zawiązki jagód).

Z kolei w tym wariancie pod wpływem dolistnego dokarmiania uzyskano wyższy plonu bulw o 9,0 t/ha, czyli o 16,2 % w porównaniu do kontroli. Zabiegi dolistnego dokarmiania przyczyniły się do wzrostu o 18 % udziału bulw dużych, o średnicy powyżej 60 mm w strukturze plonu w stosunku do kontroli. Udział bulw z wadami zewnętrznymi w plonie ogólnym (deformacje, zazielenienia, porażenie parchem zwykłym) zmniejszył się o 0,7 %. Natomiast zawartość skrobi w bulwach pod wpływem dolistnego dokarmiania wzrosła o 0,7 %, a poziom azotanów w bulwach uległ obniżeniu o 41 mg/kg świeżej masy.

Na podstawie uzyskanych wyników badań można stwierdzić, że testowane nawozy, przy zachowaniu zasad prawidłowej agrotechniki, wykazały pełną przydatność w dolistnym dokarmianiu ziemniaka. Stosowane wg ustalonych zasad korzystnie wpłynęły na badane cechy jakości bulw, a jednocześnie zapewniły uzyskanie wysokiego przyrostu plonu.

dr inż. Cezary Trawczyński

IHAR – PIB, Oddział Jadwisin

Zakład Agronomii Ziemniaka