Jak zredukować koszty odżywiania fosforem?
Drastyczny wzrost cen energii i gazu, załamanie łańcuchów dostaw spowodowane zarówno
przez pandemię koronawirusa, lockdown w Chinach, jak i napiętą sytuację na wschodzie
Europy, spowodowały rewolucję na rynku środków produkcji rolniczej. Koszty ich zakupu
radykalnie wzrosły. Ceny nawozów, w tym fosforowych, biją rekordy. To wyzwanie dla
rolników i ogrodników, którzy by utrzymać wysokie plonowanie i satysfakcjonującą
rentowność produkcji, muszą zagwarantować roślinom odpowiednią ilość fosforu.
Fosfor nie może być pomijany w planie nawozowym. Jest niezbędny w początkowym
wzroście roślin. Wpływa na rozwój systemu korzeniowego. Jakie są zatem alternatywne
metody dostarczania tego pierwiastka? Co zrobić, gdy nie można w pełnej dawce zapewnić
jego dostępności poprzez nawożenie mineralne?
Redukowanie dawek nawozów fosforowych możliwe jest dzięki stosowaniu dodatkowych
narzędzi skutecznie stymulujących uwalnianie fosforanów w glebie. Roślina ma ograniczone
możliwości pobierania mineralnych zapasów tego pierwiastka z podłoża. Jednak przy udziale
mikroorganizmów, możliwe jest uruchamianie i udostępnianie fosforu roślinom.
Najskuteczniej działają te, które uruchamiają fosfor z zapasów mineralnych. W wyniku wielu
skomplikowanych procesów mikrobiologicznych i chemicznych, fosfor uwalniany jest z
gleby. Pierwiastek od razu staje się dostępny dla roślin. Taką zdolność – wyjątkowo
efektywnego rozpuszczania odpowiednich związków fosforu w glebie, posiadają bakterie z
rodzaju Bacillus. W preparatach mikrobiologicznych zazwyczaj wykorzystuje się endospory
Bacillus Megaterium.
Po zastosowaniu takiego preparatu, endospory przekształcają się w żywe bakterie. Organizmy
te, przetwarzają niedostępne formy fosforu zapasowego (fosforany wapnia, żelaza, glinu) do
formy dostępnej dla roślin. W procesie rozkładu fosforanu wapnia, do gleby uwalniane są
jony fosforu oraz wapnia, które korzystnie wpływają na właściwy rozwój roślin oraz
wspomagają ich prawidłowe ukorzenienie. Działanie takich preparatów oparte jest na
naturalnych procesach metabolicznych. W związku z tym ich użycie nie niesie ze sobą ryzyka
zaburzenia bioróżnorodności środowiska glebowego, a tym samym pozwala zmniejszyć
zużycie mineralnych nawozów fosforowych, co w obecnej sytuacji – radykalnego wzrostu
cen, jest niezwykle pożądane. Przykładem takiego produktu, który wspomaga odżywianie
fosforem roślin uprawnych jest Bacto ProFOS. Zawarte w nim bakterie, dzięki wytwarzanym
metabolitom przekształcają fosfor zapasowy w przyswajalny dla roślin, dostępny przez cały
okres wegetacji. W naturalny sposób stymulują aktywność biologiczną gleby i wspomagają
prawidłowy rozwój roślin.
Mikroorganizmy glebowe odgrywają kluczową rolę w obiegu wielu pierwiastków, które są
niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju roślin. Dzięki nim zachodzą procesy rozkładu
materii organicznej. Stanowi ona rezerwuar substancji pokarmowych dla roślin oraz jest
źródłem związków próchnicotwórczych. A one determinują żyzność gleb.
Producenci rolni powinni być zainteresowani stosowaniem technologii, które gwarantują
dobrą kondycję gleb, a tym samym poprawiających efektywność produkcji. Tym bardziej, że
przy ich użyciu można ograniczyć wydatki na zakup nawozów mineralnych, których aktualne
ceny znacząco obniżają opłacalność produkcji.
Anna Rogowska