warantuje to wysoką efektywność i opłacalność zabiegu oraz pozwala zminimalizować niekorzystny wpływ na środowisko. Zarządzanie azotem nie jest proste z uwagi na dużą dynamikę tego składnika w środowisku glebowym. W celu optymalizacji dawek nawozów rolnicy mogą korzystać z komputerowych programów doradztwa nawozowego lub dostępnych w Internecie kalkulatorów nawozowych.
Współczesna technika umożliwia dokładne rozpoznanie urodzajności gleby metodą „mapowania” plonów podczas zbiorów kombajnami wyposażonymi w specjalne mierniki i systemy pozycjonowania (GPS). Mapy zmienności plonów i właściwości agrochemicznych gleby wykorzystuje się następnie do opracowania map zróżnicowanych dawek nawozów. Tak zwane precyzyjne nawożenie czyli aplikacja dawek nawozów zróżnicowanych w obrębie jednego pola produkcyjnego ogranicza zużycie nawozów, poprawia ich wykorzystanie przez rośliny i ogranicza straty z rolnictwa.
Z uwagi na zmienność warunków pogodowych zachodzi potrzeba „doprecyzowania” dawek nawozów w sezonie wegetacyjnym. Do tego celu wykorzystuje się zdalne metody oceny stanu odżywienia roślin bazujące na pomiarach pochłaniania bądź odbicia światła przez rośliny. Analiza łanu może być wykonywana w czasie rzeczywistym przy pomocy urządzeń montowanych na rozsiewaczu nawozów lub na podstawie zdjęć lotniczych lub satelitarnych.
Zwiększenie wykorzystania azotu przez rośliny jest możliwe dzięki stosowaniu nowych form nawozów o spowolnionym działaniu. Mogą to być nawozy otoczkowane czyli pokryte powłokami hamującymi uwalnianie składnika do gleby, lub zawierające dodatki substancji spowalniających mikrobiologiczne przemiany różnych związków azotu. Stosowanie tego rodzaju nawozów umożliwia dostosowanie tempa uwalniania składnika z nawozu do tempa jego pobierania przez rośliny. Tradycyjne nawozy azotowe stosuje się na ogół 2-3-krotnie w ciągu jednego sezonu wegetacyjnego, natomiast nawozy wolnodziałające można stosować jednorazowo. Dzięki temu ogranicza się nakłady produkcyjne (zużycie paliwa, robocizny), emisję gazów cieplarnianych i ugniatanie gleby w wyniku wielokrotnych przejazdów maszyn rolniczych.
Ważnym elementem tzw. inteligentnego nawożenia jest także sposób aplikacji nawozów azotowych. Musi on być ukierunkowany na żywienie roślin a nie nawożenie gleby. Nowoczesne maszyny rolnicze umożliwiają punktową lub rzędową aplikację nawozów z jednoczesnym siewem nasion. Efektem tzw. zlokalizowanego nawożenia jest zmniejszenie zużycia nawozów i ograniczenie ryzyka strat składnika. Azot z nawozów zaaplikowanych wgłębnie jest chroniony przed ulatnianiem do atmosfery w postaci amoniaku, co ma miejsce w przypadku rozsiewu nawozów na powierzchnię gleby.
Inteligentne nawożenie musi uwzględniać także zaspokojenie zapotrzebowania roślin na wszystkie niezbędne składniki pokarmowe ponieważ zbilansowane żywienie jest warunkiem koniecznym efektywnego wykorzystania azotu, uzyskiwania wysokich plonów o pożądanych parametrach jakościowych. Podejmując decyzję o wyborze nawozu azotowego oraz technologii jego stosowania warto, w sposób świadomy, stosować nowoczesne technologie i nawozy, które nie zawsze są najtańsze, ale dają dobre efekty produkcyjne, a przy tym są przyjazne dla środowiska.
